Lần đầu tiên Việt Nam đánh bắt được cá ngừ đại dương giống và vận chuyển sống thành công 748 con về cơ sở nuôi tại Cam Ranh, Khánh Hòa.
Đây là kết quả của đề tài “Nghiên cứu ngư trường và công nghệ khai thác cá ngừ đại dương giống phục vụ nuôi thương phẩm” do TS. Nguyễn Long - Viện nghiên cứu hải sản làm chủ nhiệm. Đề tài đã được tiến hành nghiệm thu cấp nhà nước vào hôm 16/3 tại Hà Nội.
Tuy nhiên, việc triển khai đề tài gặp rất nhiều khó khăn do Việt Nam chưa có đội tàu săn bắt cá ngừ bằng lưới vây hiện đại, các tàu cá nước ta còn chưa đáp ứng được yêu cầu của khai thác cá ngừ, một loài cá bơi nhanh và khó khai thác.
Đánh bắt và vận chuyển cá ngừ đại dương giống (Ảnh: TS. Nguyễn Long)
Nhóm nghiên cứu đã khai thác cá ngừ đại dương giống từ lưới vây sang lồng lưu giữ cá, thiết kế lồng vận chuyển phù hợp với sức kéo của tàu cá Việt Nam, kỹ thuật vận chuyển cá…
TS. Hoàng Hoa Hồng - Ủy viên hội đồng nghiệm thu nhận định, đây là một công trình mang ý nghĩa thực tế cao. Bằng những phương tiện hết sức thô sơ nhưng nhóm nghiên cứu đã đưa được kỹ thuật thực nghiệm vào thực tế và bước đầu đạt được những kết quả đáng khích lệ.
Sau 3 năm thực hiện, (từ tháng 12/2007 – tháng 12/2010) đề tài đã thành công trong việc xác định được bãi phân bố giống của hai loài cá ngừ là cá ngừ vây vàng và cá ngừ mắt to ở những đỉnh gò chìm. Đây là một cơ sở khoa học quan trọng, khẳng định chắc chắn có cá ngừ giống tại vùng biển Việt Nam, tạo đà cho các nội dung tiếp theo là nghiên cứu lựa chọn công nghệ khai thác cá ngừ đại dương giống.
Cá ngừ đại dương giống sau khi đánh bắt bằng lưới vây sẽ được chuyển sang lồng có kích thước lớn để vận chuyển về bờ. Việc chuyển cá ngừ giống từ lưới vây sang lồng được tiến hành bằng cách liên kết “cửa lồng” với lưới vây, sau đó gạn dần lưới vây để cá bơi từ lưới vây qua “cửa lồng” sang lồng mà hoàn toàn không phải bắt cá lên khỏi mặt nước.
TS. Nguyễn Long cho biết để vận chuyển cá từ nơi khai thác về cơ sở nuôi gần bờ có thể mất vài ngày đến vài tuần tùy thuộc vị trí của ngư trường khai thác và tình hình thời tiết. Vì vậy trong điều kiện nghề cá nước ta, kích thước tàu cá nhỏ, sức kéo hạn chế, việc nghiên cứu để thiết kế lồng vận chuyển phù hợp với sức kéo của tàu cá Việt Nam là rất cần thiết.
Chưa tính đến hiệu quả kinh tế lâu dài, việc vận chuyển được hơn 700 con cá ngừ giống về cơ sở nuôi là thành công rất lớn của những người tham gia thực hiện đề tài. Đây là một đề tài có tính sáng tạo, phù hợp với điều kiện của Việt Nam.
Có thể nói, đây là lần đầu tiên kỹ thuật khai thác giữ sống và vận chuyển thành công cá ngừ đại dương giống được áp dụng ở nước ta. Kết quả nghiên cứu thành công của đề tài đã mở ra tiền đề rất quan trọng để phát triển nghề nuôi cá ngừ đại dương tại Việt Nam trong tương lai.