Cương sữa (hay còn gọi là căng tức ngực khi cho con bú) là một tình trạng xảy ra phổ biến ở các sản phụ sau sinh.
Vậy cương sữa là gì và đâu là cách xử lý đúng vấn đề căng tức ngực khi cho con bú? Theo dõi ngay bài viết sau để hiểu hơn các mẹ nhé!
Cương sữa là gì?
Căng sữa sau sinh là hiện tượng ngực của sản phụ đang quá đầy sữa. Nếu bị cương sữa, các mẹ sẽ cảm thấy vú bị sưng lên, cứng, nóng và đau.
Nguyên nhân cương sữa là do bên trong cơ thể mẹ có sự chênh lệch giữa 2 hoocmon là prolactin và oxytocin.
Trong đó, prolactin có trách nhiệm tạo sữa còn oxytocin có trách nhiệm co bóp tuyến sữa để dòng sữa lưu thông và giải phóng sữa ra ngoài qua núm vú. Thời gian đầu mới sinh, hoocmon prolactin nhiều nhưng cơ thể lại chưa sản xuất đủ oxytocin sẽ khiến sữa bị ứ đọng, không được đẩy ra ngoài hết dẫn đến hiện tượng cương sữa, gây đau nhức, khó chịu.
Khi nào thì bị cương sữa?
Hiện tượng căng sữa sau sinh thường xảy ra khi mẹ sinh em bé được 3 – 5 ngày, đặc biệt là ở những bà mẹ lần đầu sinh con. Tuy nhiên cũng có nhiều sản phụ sau sinh 15 ngày mới gặp và cũng có những người không gặp hiện tượng này.
Khi bị cương sữa sau sinh, mẹ sẽ gặp phải các dấu hiệu như:
- Ngực cương cứng, đau nhức. Nếu bị căng sữa nặng, bầu ngực sưng rất to, nóng rát, sờ vào cảm giác hơi sần sùi do các cục sữa gây nên.
- Núm vú của mẹ dẹt trong khi quầng vú lại cứng nên khiến bé khó ngậm ti và ngậm không đúng khớp.
- Mẹ có thể bị sốt trên 38 độ.
- Các hạch bạch huyết ở vùng nách bị sưng lên.
Hầu hết thì việc vú bị đau và sưng chỉ xảy ra trong vòng 24 - 48 giờ. Nhưng cũng có những bà mẹ phải chịu đựng cả tuần thì hiện tượng này mới chấm dứt. Nếu cương sữa kéo dài, không thuyên giảm, cộng thêm sốt cao thì mẹ nên đi khám để phòng ngừa hiện tượng căng tức sữa, tắc sữa và nguy hiểm hơn là áp xe vú.
1. Chườm ấm
Trước khi cho con bú, hãy nhúng một chiếc khăn vào nước ấm rồi đắp lên bầu ngực để có thể giúp làm mềm núm vú và tăng tiết sữa. Không nên chườm ấm quá 3 phút vì có thể khiến sữa khó chảy. Nếu mẹ bị căng sữa đến mức sữa không chảy ra được thì không nên chườm ấm.
2. Chườm lạnh
Sử dụng một túi giữ lạnh hoặc vải mát đắp lên ngực khoảng 10 phút trước và sau khi cho bé bú. Ngoài ra, lá bắp cải ướp lạnh cũng có hiệu quả giảm sưng đáng kể.
3. Uống thuốc giảm đau như acetaminophen hoặc ibuprofen
Hoặc các loại thuốc giảm đau nhẹ khác được kê đơn bởi bác sĩ. Lưu ý, dùng thuốc sau khi đã cho bé bú xong và hỏi ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng.
4. Tắm nước ấm
Trước khi cho con bú, tắm vòi hoa sen với nước ấm giúp mẹ cảm thấy dễ chịu hơn, giảm căng tức và sữa cũng chảy ra dễ dàng hơn khi bé bú.
5. Massage nhẹ nhàng vú để dòng sữa chảy ra
Mẹ có thể xoa bóp bên ngực cho bé bú từ bên dưới cánh tay và dưới núm vú để giúp giảm cơn đau và sữa dễ chảy hơn.
6. Giảm cương sữa: Dùng tay bóp sữa ra khi cho con bú
Đây cũng là một trong những biện pháp làm giảm sự căng sữa. Điều này kích thích sữa chảy ra và làm mềm núm vú, hỗ trợ bé có thể mút tốt hơn.
7. Thử các tư thế cho con bú khác nhau
Mẹ bầu có thể thử thay đổi tư thế trong những lần cho con bú để đảm bảo rằng tất cả các ống dẫn sữa được dọn sạch và có thể giúp làm giảm bớt cơn đau.
8. Cho con bú thường xuyên
Đây cũng là cách giảm căng sữa tốt nhất. Cách 3 giờ cho bé bú 1 lần (có thể 10 – 12 lần một ngày, trong đêm không nên để quá 3 giờ). Mỗi lần cho bé bú ít nhất 15 phút ở một bên vú trước khi chuyển sang vú kia. Nếu bé không bú hết sữa nên vắt sữa bỏ đi để tránh tắc sữa.
9. Trang phục phù hợp
Mặc áo rộng rãi, lựa chọn chất liệu vải mềm mại để được thoải mái và bầu ngực không bị cọ xát nhiều. Bên cạnh đó, các mẹ nên chọn loại áo lót không gọng, dành riêng cho phụ nữ đang cho con bú.
Tình trạng cương sữa gây ra nhiều vấn đề khó chịu cho mẹ, khiến việc cho con bú thêm khó khăn. Hy vọng những thông tin trên phần nào đem đến kiến thức và cách xử lý đúng cho các mẹ sau sinh. Chúc mẹ và bé luôn khỏe mạnh.